In Athene #1 - Omhoog kijken

Een van de charmes van Athene is dat je omhoog kan. Denk daarbij niet aan het omhoog van New York - Athene is te aardbevingsgevoelig voor skyscrapers - maar aan puur geografische hoogteverschillen. Zo kan je vanuit een straat hartje Athene plots naar het Parthenon staan kijken alsof je je op ooghoogte bevindt. Maar net zo plezierig beklim je een van de heuvels van de stad voor een wijds uitzicht.

Natuurlijk kijk je vanop de Acropolis zelf al fraai over de stad uit, al komen de meeste bezoekers voor wat er zich op de heuvel bevindt. Ook vanop de Likavitos – met een kabelbaan gesponsord door Griekse cognac Metaxa – is het goed rondkijken. Vooral bij zonsondergang, als de vlag op de top door twee strakke soldaten gestreken wordt. Maar onze favoriet is de Filopappou, recht tegenover de Acropolis. Het is een heuvel als Athene zelf. Je moet hem zelf overwinnen en bovenop is het een beetje een groezelige bedoening. Maar wat een uitzicht. Je kijkt tot aan de zee, kan de lanen naar Piraeus zien liggen en achter je de andere heuvels. Op de Filopappou besef je pas hoe wijds Athene is en kan je je voorstellen dat er effectief vier miljoen mensen in die stenen zee rond je wonen.

Over de vele interessante plekken op de Filopappou moeten we het een andere keer maar hebben, want er is nog meer omhoog in Athene. Zo zijn er talloze dakrestaurants en rooftopbars, de ene al hipper dan de andere. De duurste versie die wij kennen – maar niet binnen durven – is het dakrestaurant van Grande Hotel Bretagne aan Syntagma. Tijdens en vlak na de financiële crisis liepen de bankiers er binnen en buiten. Charmanter is een zaakje dat zich aan hetzelfde plein bevindt. Op het dak van een bureau-building kan je bij O Kritikos een dagschotel bestellen en je in het allegaartje van plastic terrasstoelen neerploffen tussen secretaresses, mannen in pak en bouwvakkers. Heerlijk.

Het is het soort contrast dat je wel vaker vindt in steden. Neem nu hoog en laag Molenbeek in Brussel. De ene buurt arm, de andere rijk. Ook daar heb je er in Athene verschillende van. Soms vlak naast elkaar. Zo lopen in studentenbuurt Exarcheia de anarchisten en hippies door elkaar, terwijl vlak ernaast in de poepchique wijk Kolonaki de pinken omhoog gaan bij een bakje koffie van 8 euro. Dat levert schijnbaar geen spanningen op, al merkt de aandachtige passant op de grenzen van de wijken bij momenten gewapende politie op. Als het aan de conservatieve regering van Mitsotakis ligt wordt Exarcheia snel ‘opgekuist’. Mooi Grieks is dat voor ‘dan is er plaats voor projectontwikkelaars’.

Wat een vergissing zou dat zijn, bedenken we vier hoog in wijk Thiseio. Want als er iets Athene extra interessant maakt, dan zijn het wel haar contrasten. Hoe je van de ene wereld in de andere stapt simpelweg door een wijkgrens over te gaan. Hoe je een dagschotel met mosselen kan bestellen in een kafeneio middenin de zakenwijk, tussen mannen die met hun bluetooth ontvanger in het oor een ouzo aan de lippen zetten. Wie kent er niet de mateloze verveling van een winkelstraat in een middelgrote Europese stad, die er precies zo uitziet als de winkelstraat die je eerder zag? Natuurlijk moet een stad zich ontwikkelen en kunnen goedgeplaatste projecten wijken weer zuurstof geven. Maar het mag niet de bedoeling zijn ze daarbij de ziel te ontnemen.

Op het oude vliegveld van Athene, vlak aan zee, komt de allereerste wolkenkrabber van de stad, zo lezen we. Of het gebouw aardbevingsbestendig is zal nog moeten blijken, laat staan of de Grieken in de appartementen gaan durven wonen. Of de hulporganisaties die er zaten een nieuwe plek krijgen meldt het artikel niet. Een ding is zeker, deze wolkenkrabber zal geen extra huisje hebben rond het bovenste deel van de liftschacht. Ook dat is nochtans een van de charmes van Athene. Bijna elk huis met lift in de stad heeft bovenop zo’n miniwoning staan. Een paar kamers rond de motor van de lift die je enkel per trap kan bereiken. Het zijn vaak plekken voor zij met minder middelen, al knabbelt het toerisme aan een deel ervan. De huisjes zijn noodgedwongen klein, met minimaal comfort, maar wel steeds met een groot terras en prachtig uitzicht. Qua contrast kan het weer tellen.